(en wat wij ontdekten toen we zelf op pad gingen)

Wij van Lekkerder zijn nieuwsgierig van aard. Als iets ons bezighoudt, willen we het weten. En eieren… die houden ons al een tijdje bezig.

Ze liggen in bijna elk huishouden standaard in de koelkast. We bakken ermee, koken ze, verwerken ze in taartbeslag of maken er een snelle avondmaaltijd van. Maar: waar komen ze precies vandaan? Wat maakt het ene ei anders dan het andere? En proef je verschil tussen een doos uit de supermarkt en een vers ei van de boer om de hoek?

Om daarachter te komen, gingen we op pad. Van keukentafel tot kippenhok, van boerderijwinkel tot supermarktschap. En wat we leerden, willen we graag met jou delen.

De bouwtekening van een ei

We beginnen thuis, in de keuken. Een vers boerenei naast een supermarkt-ei, keukenweegschaal erbij, voedingswaardetabel op tafel.

Een gemiddeld ei van ongeveer 50 gram is een klein pakketje vol voedingsstoffen:

• Eiwit: zo’n 6 gram – van hoge biologische waarde (dat is voedingsdeskundig voor: je lichaam kan er heel veel mee).
• Vitamines: B12 (goed voor je zenuwstelsel), D (voor je botten), A en foliumzuur.
• Mineralen: fosfor, seleen, ijzer en zink.
• Vet: vooral gezonde onverzadigde vetten.

En ja, er zit cholesterol in. Maar het Voedingscentrum zegt dat eieren prima passen in een gezond eetpatroon. Vegetariërs gebruiken ze vaak als volwaardige vleesvervanger.

Wist je dat… een ei zo’n 20% van je dagelijkse behoefte aan vitamine D kan leveren? Vooral als de kip buiten loopt en zonlicht krijgt.

Het paspoort op de schaal

Op elk ei in Nederland staat een code gestempeld. Het eerste cijfer daarvan vertelt je hoe de kip heeft geleefd:

• 0 – Biologisch: veel buitenruimte, biologisch voer.
• 1 – Vrije uitloop: toegang tot buiten, maar niet per se biologisch voer.
• 2 – Scharrel: kippen lopen los in de stal, geen buiten.
• 3 – Kooi: kippen leven in groepen in kooien.

Zodra je dit weet, voelt het bijna als een klein paspoort. Het vertelt niet alleen waar het ei vandaan komt, maar ook iets over het leven van de kip.

Boereneieren vs. supermarkt-eieren

We deden de proef op de som: verse eieren halen bij de boer én bij de supermarkt.

Thuis vielen drie dingen op:

1. Versheid: boereneieren zijn vaak maar een paar dagen oud. Supermarkteieren hebben er meestal al een week of meer opzitten.
2. Smaak: vooral bij gebakken eieren proefden we dat de boereneieren voller en romiger waren.
3. Beleving: weten dat je eieren van een boer komen die je zelf hebt gesproken, maakt dat je ze met meer plezier eet.

Bij een vers ei is het eiwit stevig en de dooier mooi bol. Bij een ouder ei zakt de dooier iets in en wordt het eiwit wateriger.

Het leven van de kip door het jaar heen

Eieren lijken altijd hetzelfde, maar dat is niet helemaal waar.

• Zomer: kippen leggen vaak meer eieren, maar de schalen kunnen iets dunner zijn.
• Winter: minder leg, tenzij er extra licht wordt gebruikt.
• Voer: in de zomer eten kippen meer gras, kruiden en insecten. In de winter meer granen. Dat kan de dooierkleur beïnvloeden.

Een felgele dooier in juli? Grote kans dat de kip buiten volop groenvoer heeft gepikt.

Duurzaamheid: het verhaal achter de schaal

Eieren scoren verrassend goed als je ze vergelijkt met vlees: veel minder CO₂-uitstoot, minder land- en watergebruik.

De grootste milieubelasting zit in het kippenvoer. Lokaal geteeld graan, reststromen uit de voedingsindustrie of zelfs insectenmeel kunnen de impact flink verlagen.

Koop je eieren lokaal, dan scheelt dat ook transportkilometers en vaak verpakkingsmateriaal. En het geld dat je uitgeeft, gaat direct naar de boer.

De magie in de keuken

Eieren zijn multi-inzetbaar. Koken, bakken, pocheren, stomen… het kan allemaal.

Bewaren:

• In het doosje, in de koelkast, punt naar beneden.
• Ver van sterk ruikende producten (een eierschaal is poreus).

Kooktijden:

• Zachtgekookt: 6 minuten.
• Halfzacht: 8 minuten.
• Hardgekookt: 10 minuten.

Versheidstest:

Leg een ei in water. Zinkt het, dan is het vers. Blijft het drijven, dan is het beter om het niet meer te gebruiken.

Leuk, maf en verrassend

• Bruine en witte eieren smaken hetzelfde; het verschil zit in het kippenras.
• Oudere kippen leggen grotere eieren dan jonge kippen.
• De dooierkleur wordt beïnvloed door het voer. Veel maïs en kruiden = diepgele dooier.
• In Groningen bestaat de ‘eierbal’: een hardgekookt ei in ragout, gefrituurd.
• Het “Ei van Columbus” gaat over slim denken, niet over koken.

Onze conclusie

Na onze rondgang is het voor ons glashelder:
Eieren van de boer zijn verser, vaak lekkerder, en je weet precies waar ze vandaan komen.
Bovendien steun je direct de boer en draag je bij aan lokale productie.
Dus onze tip: zoek op Lekkerder.nl de dichtstbijzijnde boer, neem een doos mee naar huis en proef het verschil zelf.

Waarschijnlijk wil je daarna nooit meer iets anders.